Elke professionele hovenier is bekend met de harde geluiden bij het gebruik van brandstof aangedreven heggenscharen, grasmaaiers en andere tuingereedschappen. Hoewel het harde geluid maar tijdelijk is en zich uitsluitend voordoet tijdens het gebruik van het gereedschap, is de geluidsoverlast wel zodanig aanwezig dat dit door de omgeving vaak als storend wordt ervaren - het onderbreekt vergaderingen, maakt buren wakker, verstoort de rust, enz.
Maar erger nog; langdurige blootstelling aan hoge geluid- en trilling waardes kan op termijn tot verschillende gezondheidsproblemen voor de gebruiker leiden.
Als onderdeel van het initiatief “Challenge 2025” heeft het laatste onderzoek van EGO Power+ bevestigd dat elektrisch gereedschap op batterijen stiller en veiliger is in gebruik. Bovendien voorkomt het onnodige schadelijke uitstoot dat bijdraagt aan onze luchtvervuiling.
De tests
Om het verschil tussen benzine- en accuvermogen en de daarbij behorende geluids- en trillingsniveaus inzichtelijk te maken, werden onafhankelijke tests uitgevoerd in vijf productcategorieën: cirkelmaaiers, heggenscharen, trimmers, bladblazers en kettingzagen. Voor elke categorie werd een benzine- en een accumachine getest, die qua prestaties en kosten vergelijkbaar waren.
De verschillende metingen zijn uitgevoerd door de firma Earlsmere uit het Verenigd Koninkrijk. Earlsmere is een onafhankelijk bureau op het gebied van trillings- en geluidstesten. Zij werken met gecertificeerde testingenieurs om de nauwkeurigheid van de verschillende testen te waarborgen. Bij de meting zijn zij uitgegaan van de 'echte' geluids- en trillingsniveaus, die bij professioneel gebruik kunnen worden verwacht.
Ook regelgevende instanties stellen dagelijkse grenswaarden vast voor geluid en trillingen, die werkgevers verplicht hun personeel te beschermen. Deze vastgelegde limieten zijn te vinden in verschillende werkgerelateerde veiligheidsdocumenten, waaronder artikel 6.8 van het arbobesluit, voor trillingen hoofdstuk 6 afdeling 3a van het arbobesluit.
Geluidstesten
Bij het meten van geluid wordt de decibelschaal gebruikt. Dit is een logaritmische schaal. Elke 10 dB(A) hoger op de schaal betekent dat de intensiteit 10x zo groot is geworden. In elk van de gemeten categorieën maakte het gereedschap van EGO minder lawaai dan het benzinegereedschap.
Trimmers bleken het luidruchtigst van alle gereedschappen. De brandstof aangedreven trimmer produceerde een alarmerende 103,8 db(A) - bijna drie keer harder dan de EGO BCX3800 lijntrimmer op accu 88 dB(A). Om dit in context te plaatsen: 100 dB(A) is vergelijkbaar met het geluid dat je hoort als je op 305 meter van een opstijgend vliegtuig staat.
Wel moet gezegd worden dat de EGO draadtrimmer nog steeds de grenswaarde van 87db(A), zoals vastgesteld in het arbeidsomstandighedenbesluit, overschrijdt. Hieruit blijkt hoe moeilijk het is om het geluid van lijntrimmers laag te houden.
Om deze vermindering decibelen te vertalen naar de werksituatie gaat de wet uit van een werkdag van 8 uur. Machines die tot 80 dB(A) produceren mogen 8 uur gebruikt worden zonder gehoorbescherming te dragen. Per een vermeerdering van 3 decibel halveert de tijd om er onbeschermd meet te werken. Met andere woorden: werk je met een machine van 83 dB(A) mag je 4 uur onbeschermd werken. Met een machine van 86 dB(A) mag je 2 uur onbeschermd werken, etc. Uiteraard wel met het voorbehoud dat het geluidsniveau voor de resterende uren van de werkdag onder de 80 dB(A) liggen. Bij een verlaging van het geluidsniveau van 100dB(A) naar 85dB(A) betekent dat een gebruiker twee uur aan lawaai kan worden blootgesteld voordat een risicobeoordeling nodig is.
De geluidstests op grasmaaiers wees uit dat een EGO-maaier slechts 74,7 dB(A) produceert. Dit cijfer is 10,3 dB lager dan de wettelijke blootstellingslimiet en 30% stiller dan de marktleidende benzine-equivalent.
Trillingstesten
Tijdens de trilling metingen kwamen drie van de vijf batterijgereedschappen onder de grenswaarde van 2,5 m/s2 uit (bij dagelijkse blootstelling van 8 uur per dag), zoals staat vermeld in het Arbeidsomstandighedenbesluit. Bij langdurige blootstelling aan deze grenswaarde worden trillingen een probleem voor de gebruiker.
Benzinegereedschap liet echter volledig tegenovergestelde waarden zien. Vier van de vijf geteste gereedschappen overschreden de blootstellingslimiet. Deze stuitende resultaten betekenen dat de meeste geteste benzinegereedschappen niet gedurende een werkdag (8 uur) kunnen worden gebruikt zonder dat dit op lange termijn gezondheidsproblemen oplevert voor de gebruikers.
Het is tijd om een einde te maken aan langdurige blootstelling aan lawaai en trillingen
Langdurige blootstelling aan hoge geluids- en trillingsniveaus heeft negatieve gevolgen voor de gezondheid van alle gebruikers. De aandoeningen omvatten: tijdelijk, gedeeltelijk of volledig gehoorverlies, het fenomeen van Raynaud dat de bloedcirculatie in de handen en vingers aantast, en zelfs cardiovasculaire problemen. Dit laatste vormt een bijzonder probleem, aangezien het Europees Milieuagentschap schat dat dit bijdraagt aan 48.000 vroegtijdige sterfgevallen per jaar.
Daarom is het belangrijk dat de geluids- en trillingsniveaus voor professionele hoveniers worden ingeperkt. Dit kan door ervoor te zorgen dat zij over een basis uitrusting van persoonlijke beschermingsmiddelen beschikken. Maar het belangrijkste is educatie. Waarbij we ervoor zorgen dat gebruikers op de hoogte zijn van de verschillende geluids- en trillingsniveaus en weten welke gereedschappen het schadelijkst zijn en welke maatregelen zij kunnen treffen.
De meest voor de hand liggende maatregel is de overstap van benzine naar accu. Deze overstap levert namelijk naast de reductie op geluid en trillingen nog veel meer voordelen op, waaronder milieu voordeel, maar ook een kostenbesparing.
Maak de overstap naar accu en niet alleen om de gezondheidsrisico’s voor alle gebruikers van tuingereedschap te beperken, maar ook om de luchtvervuiling op onze aarde te beperken. Wij willen je graag inspireren ook anderen aan te moedigen om hetzelfde te doen.
Wil je meer weten? Sluit je aan bij Challenge 2025 door “Het Rapport” te downloaden en lees alles over onze bevindingen opgesteld met onafhankelijke onderzoekinstanties. Ontdek wat jij kunt doen om te helpen benzine de rug toe te keren.